درباره رشته شیمی
کارشناسی مهندسی شیمی
رشته مهندسی شیمی رشته‌ای است که با طراحی، ساخت، و بهره برداری از فرآیندها و کارخانه‌ها مرتبط صنایع شیمیایی سر و کار دارد. صنایع شیمیایی شامل صنایعی هستند که در آنها تغییری شیمیایی، فیزیکی، و یا بیولوژیک، مواد خام را به محصولات و فرآورده‌های با ارزش صنعتی تبدیل می‌کند. هدف از ایجاد رشته مهندسی شیمی تربیت مهندسان ماهر برای اداره صنایع شیمیایی و بهره برداری از آنها است.
اهداف کارشناسی مهندسی شیمی
- تحقیق و پژوهش در بخش تحقیق و توسعه شرکت‌ها و کارخانه‌های صنایع
- آزمایش محصولات برای اصلاح و بهبود آنها یا تولید محصولی جدید
- نظارت و بررسی فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی مراحل تولید
- طراحی سیستم‌ها و دستگاه‌های مورد نیاز تولید محصولات شیمیایی
گرایش‌های رشته مهندسی شیمی
- گرایش صنایع پتروشیمی: طراحی دستگاه‌ها و فرآیند تولید مواد مختلف از جمله کودهای شیمیایی، شوینده‌ها، فرآورده‌های پلیمری (مواد اولیه پلاستیک‌ها، لاستیک‌ها و الیاف مصنوعی) و مواد شیمیایی
- گرایش صنایع گاز: توانایی محاسبات در عمق چاهی که برای استخراج گاز زده می‌شود، قطر لوله‌ای که گاز را از چاه به پالایشگاه یا از پالایشگاه به شبکه‌های شهری منتقل می‌کند، نحوه انتقال گاز از چاه به پالایشگاه، نحوه گرفتن گاز CO2 از این ماده، نحوه شیرین کردن گاز ترش
- گرایش صنایع غذایی: یکی از کاربردهای مهندسی شیمی در تولید مواد غذایی و بخش‌های صنایع غذایی مانند میکروبیولوژی غذا، شیمی غذا و کنترل کیفی صنایع غذایی است.
- گرایش صنایع شیمیایی معدنی: دانش تبدیل مواد شیمیایی استخراج شده از معدن به محصولات شیمیایی معدنی (گچ، سیمان، کاشی، اسیدها و بازها، گازهای صنعتی و …)
- گرایش پالایش: به طراحی پالایشگاه‌ها و شیوه طراحی دستگاه‌هایی مثل برج‌های تقطیر، دستگاه‌های جداکننده مایعات از مایعات و گازها از مایعات باز می‌گردد.
کاربرد رشته مهندسی شیمی
گستره کاری رشته مهندسی شیمی بسیار گسترده است و فارغ التحصیلان رشته مهندسی شیمی در صورت داشتن مهارت لازم و توانمندی‌ها می‌توانند در مؤسسات و سازمان‌های دولتی و خصوصی مشغول به کار شوند. آنها می‌توانند در صنایع تولید رنگ و رزین، صنایع مواد غذایی، صنایع بازیافت فلزات و عناصر گرانبها، صنایع استخراج فلزات با ارزش، تولیدی انواع باتری‌های صنعتی، صنایع پلیمر، پتروشیمی، صنایع داروسازی، صنایع بایومدیکال و بیوتکنولوژی، صنایع کریستال خوراکی و صنعتی، و … استخدام شوند. همچنین درآمد مهندسان شیمی بسیار متغیر است و بستگی به محیط شغلی آنها و مهارت‌هایشان دارد.
کارشناسی ارشد شیمی دارویی
رشته شیمی دارویی در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته شاخه‌ای از علوم دارویی است که در آن با تلفیق اصول و مبانی شیمی و زیست شناسی مواد درمانی حاصل می‌گردد. در واقع رشته شیمی دارای دو بخش علم شیمی و صنایع شیمی است که علم شیمی به عنوان یکی از علوم پایه زیربنای علوم مختلفی همچون بیولوژی، بیوتکنولوژی، پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و رشته‌های متعدد مهندسی است. اما صنایع شیمیایی عبارت است از صنایعی که در آنها واکنش شیمیایی انجام می‌گیرد؛ یعنی اقسام مواد اولیه تبدیل به محصولات جدید می‌گردد که خواص این محصولات تا حدودی با مواد اولیه متفاوت است. دانش آموختگان این رشته با اصول علوم زیستی مانند بیوشیمی، فارماکولوژی، فارماکوکینتیک، فناوری تکوین داروها، خواص گیاهان دارویی و روش‌های کنترل کمی و کیفی داروها باعث پیدایش ترکیبات جدید دارویی می‌شود.
رسالت این رشته تربیت نیروی انسانی آگاه، توانمند و با تجربه برای کارخانه‌های تولید دارو، آزمایشگاه‌های کنترل مواد غذایی و دارویی، مؤسسات مربوطه و دانشگاه‌ها خواهد بود.با راه اندازی این رشته امید می‌رود در ده سال آینده رشته کارشناسی ارشد ناپیوسته شیمی دارویی با بهره گیری از آخرین استانداردها و دستاوردهای علمی و تکنیک‌های جدید در تهیه و ساخت داروهای جدید و خاص و نحوه عملکرد آنها بتواند نقش بارزی در تهیه و کنترل مصرف دارو در جامعه ایفا کند و گامی مؤثر در جهت خودکفایی در تولید و عملکرد و بهینه کردن مصرف دارو در کشور بردارد. دانش آموختگان این رشته دارای نقشهای خدماتی، پژوهشی، مشاوره‌ای و آموزشی در جامعه خواهند بود.
اهداف کارشناسی ارشد شیمی دارویی
اهدافی که در کارشناسی ارشد شیمی دارویی می‌تواند در هنگام فارغ التحصیلی مد نظر داوطلبان این رشته قرار گیرد شامل:
- کمک به طراحی و سنتز داروهای جدید.
- کمک به صنایع دارویی در خود کفایی و تولید ملی داروهای شناخته شده و قدیمی.
- تربیت نیروی انسانی لازم و متخصص در طراحی و سنتز دارو
کاربرد کارشناسی ارشد شیمی دارویی
کاربرد کارشناسی ارشد شیمی دارویی، در آنالیز مواد دارویی و یا شیمیایی در ماتریکس‌های مختلف شیمیایی و یا بیولوژیکی، با بهره گیری از روش‌های کمی آنالیز نظیر کروماتوگرافی و انواع پیشرفته آنها می‌تواند بسیار تعیین کننده باشد. در واقع شاخه مهم آنالیز در شیمی دارویی، رابطه بسیار تنگاتنگی با صنایع برقرار می‌نماید و در کنترل کیفی و کمی داروها بسیار سودمند می‌باشد.
تکوین روش‌های جدید آنالیز به منظور تعیین مقدار مواد، در موارد مختلفی چون مطالعات فارماکوکینتیکی، دوپینگ، کنترل کمی و کیفی داروها و مطالعات پایداری از جمله توانمندی‌های دانش آموخته شیمی دارویی می‌باشد.
سروش